Η Δήλωση – «Συμφωνία» των αρχηγών κρατών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) και της Τουρκίας σηματοδότησε και πλέον, πέντε χρόνια μετά την υπογραφή της, συμβολίζει μια θεσμική εκτροπή, στόχος της οποίας ήταν και παραμένει ο άνευ όρων και εκτός ορίων αποκλεισμός των προσφύγων από την πρόσβαση σε έδαφος ΕΕ, ο αποκλεισμός τους, δηλαδή, από την δικαιούμενη και προβλεπόμενη προστασία.
Η θεσμική αυτή εκτροπή υποβιβάζει την, κατά τα άλλα, θεμελιώδη για τον ευρωπαϊκό πολιτισμό, αξία του ανθρώπου, της οποίας η προάσπιση ποδοπατήθηκε έναντι των πολιτικών αποτροπής εισόδου σε έδαφος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ανθρώπων που κινδυνεύουν και ζητούν την προστασία της. Προϋποθέτει, δε, και συνεπάγεται την εγκατάσταση ενός καθεστώτος εξαίρεσης από τη νομιμότητα το οποίο θέτει σε κίνδυνο χιλιάδες πρόσφυγες, εξωθεί τις τοπικές κοινωνίες σε επικίνδυνο φανατισμό και ξενοφοβικές αντιδράσεις, παραβιάζει βασικά δικαιώματα του ανθρώπου και υπονομεύει θεμελιώδεις αρχές δικαίου και δημοκρατίας.
Η θεσμική αυτή εκτροπή πρέπει να λάβει άμεσα τέλος.
Υπενθυμίζουμε ότι:
Κεντρικό «ποιοτικό» χαρακτηριστικό της «Συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας» είναι μια επαίσχυντη και επικίνδυνη παραχάραξη της ιστορικής πραγματικότητας: καθώς, λοιπόν, δεν νοείται ούτε εξαίρεση ούτε αναστολή της υποχρέωσης των κρατών της ΕΕ για την τήρηση των διεθνών και ενωσιακών δεσμεύσεων που υπαγορεύουν τη μη επαναπροώθηση, επιχειρείται, κυνικά και υποκριτικά, η καταστρατήγησή της, με την έμμεση, πλην σαφή αναγνώριση της Τουρκίας ως χώρας ασφαλούς για τους πρόσφυγες, ενώ:
- Η Τουρκία δεν δεσμεύεται καν πλήρως από τη Σύμβαση του 1951 και το Πρωτόκολλο του 1967 για τους Πρόσφυγες, καθώς, έχει μεν επικυρώσει τη Σύμβαση αλλά διατηρεί τον γεωγραφικό περιορισμό για τους μη Ευρωπαίους αιτούντες άσυλο. Συνεπώς, στην Τουρκία οι μη Ευρωπαίοι πρόσφυγες – εν προκειμένω οι Σύροι που ορίζονται προκλητικά στη «Συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας» ως «επιστρεφόμενοι», δεν εμπίπτουν στο καθεστώς διεθνούς προστασίας σύμφωνα με τη Σύμβαση της Γενεύης για τους Πρόσφυγες, αλλά σε ένα ιδιότυπο καθεστώς προσωρινής προστασίας, το οποίο δεν αποτυπώνει διεθνή δέσμευση.
- Οι επίσημες καταγραφές αλλά και η πάγια και πολυπληθής νομολογία Διεθνών Δικαστηρίων και Οργάνων αποδεικνύουν τις, συστηματικές και επί πολλά έτη, κατάφωρες παραβιάσεις των δικαιωμάτων του ανθρώπου και του κράτους δικαίου στην Τουρκία: βασανιστήρια και απάνθρωπη και εξευτελιστική μεταχείριση, απουσία ανεξάρτητης και αμερόληπτης δικαστικής κρίσης, πολιτική αυθαιρεσία, ατιμωρησία, στερήσεις ελευθεριών, απαγωγές κ.α. Παρά ταύτα, η ΕΕ επιμένει να προσλαμβάνει την Τουρκία ως «ασφαλή τρίτη χώρα», ακόμη και όταν, μετά την απόπειρα πραξικοπήματος στην Τουρκία τον Ιούλιο του 2016, καταλύθηκαν επισήμως και τα στοιχειώδη δημοκρατικά δικαιώματα στο εσωτερικό της.
- Η παρουσίαση της «Συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας» ως «επιτυχίας» είναι επονείδιστη, δεδομένων των βλαβερών συνεπειών της για δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους στα νησιά.
- Η, δε, διατήρηση, πάση θυσία, της «Συμφωνίας» με την Τουρκία ευθύνεται για τη σιωπή της Ευρώπης απέναντι σε κατάφωρες παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων από το καθεστώς Ερντογάν.
- Η «Συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας» συνομολογήθηκε με όρους παζαριού και απαξίας του ανθρώπου, αποκορύφωμα των οποίων αποτελεί η πρόβλεψη περί ανταλλαγής ανθρώπων (!), καθώς «για κάθε επιστροφή Σύρου στην Τουρκία από τα ελληνικά νησιά, ένας άλλος Σύρος θα επανεγκαθίσταται από την Τουρκία στην ΕΕ».[1]
Η «Συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας» αποτέλεσε το επιστέγασμα μιας σειράς μέτρων αποτροπής, με κομβικότερο το κλείσιμο, τον Μάρτιο του 2016, του «βαλκανικού διαδρόμου», που ακολούθησε την είσοδο μεγάλου αριθμού προσφύγων – από τα μέσα του 2015 – στις χώρες της κεντρικής και βόρειας Ευρώπης. Η «Συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας» προβλήθηκε ως «συμβιβασμός» έναντι των ακραίων πολιτικών αποτροπής των χωρών του Βίσεγκραντ, μολονότι στην πραγματικότητα ενσωμάτωσε την ξενοφοβική και ρατσιστική ρητορεία τους και συνετέλεσε σε μια διολίσθηση αρχών. Ταυτόχρονα, αγνόησε την, σε ένα πολύ μεγάλο βαθμό, ικανοποιητική διαχείριση της έκτακτης αυτής κατάστασης, στις περισσότερες χώρες της ΕΕ και την θετική ανταπόκριση των κοινωνιών τους απέναντι στο προφανές δικαίωμα του ανθρώπου να ζητήσει και να λάβει προστασία. Γιατί, παρά, λοιπόν, τις τεχνητές απαγορεύσεις, τους κινδύνους και την κακουχία, αυτό το δικαίωμα στην προστασία, αξίωσαν, στην πραγματικότητα, και κατέκτησαν de facto το 2015 οι πρόσφυγες, ως de lege – εκ του νόμου δικαιούνται. Έτσι, η «Συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας», πέραν όλων των άλλων προβληματικών πλευρών της, λειτούργησε αντιθετικά στο ρεύμα αλληλεγγύης και αποδοχής του πρόσφυγα, καθιστώντας τον στην ουσία ανεπιθύμητο, persona non grata, στην Ευρώπη και υπεύθυνο για τη διασάλευση της δημόσιας τάξης, της οποίας την αποκατάσταση επικαλείται η Συμφωνία μαζί με την υποκριτική έγνοιά της για τον ανθρώπινο πόνο. Στην πραγματικότητα, η συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας εργαλειοποίησε τον φόβο ενισχύοντας τον ρατσισμό και την ξενοφοβία.
Πέντε χρόνια μετά την συνομολόγησή της, η «Συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας» καρκινοβατεί ως προς πολλά από τα ουσιώδη σημεία της, την υλοποίηση, μεταξύ άλλων, μεγάλου αριθμού επιστροφών από την Ελλάδα στην Τουρκία. Λειτουργεί, ωστόσο, ως προς τη λογική της, ήτοι την επαναπροώθηση, την πάση θυσία επιστροφή ή επανεισδοχή και την μεταχείριση του αιτούντος άσυλο, του πρόσφυγα, ως υπό επιστροφή αλλοδαπού, με επιπλέον εκπτώσεις ακόμα και στις εγγυήσεις για την επιστροφή του. Παράλληλα, μέσα στο ίδιο πολιτικό πλαίσιο, αυξάνονται, ιδίως την τελευταίο διάστημα, οι καταγγελίες σχετικά με παράνομες επαναπροωθήσεις, οι οποίες «συνίστανται σε παράνομες επιστροφές χωρίς σεβασμό στις επίσημες διαδικασίες, με τη μη καταχώριση των συλληφθέντων, την άρνηση πρόσβασης σε διαδικασίες ασύλου και την αυθαίρετη απαγωγή, κράτηση και ομαδική απέλαση όσων επιχειρούν να εισέλθουν στη χώρα… αλλά και ενίοτε εντοπίζονται σε ελέγχους στην ενδοχώρα, αλλά και οι καταγγελίες για πρακτικές αποτροπής στη θάλασσα, ακόμη και για αυθαίρετες επαναπροωθήσεις προσώπων, τα οποία είχαν αποβιβασθεί στις Ελληνικές ακτές».[2]
Η «Συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας» υπονομεύει, περαιτέρω, στην Ελλάδα, την πολιτική ασύλου, η οποία υποτάσσεται στην πολιτική επιστροφών, με ολέθριες συνέπειες για τη ζωή χιλιάδων προσφύγων και για το κράτος δικαίου. Παράλληλα, η «Συμφωνία» επιδρά «τοξικά» στις τοπικές κοινωνίες των νησιών, στις οποίες ενισχύονται, οι ξενοφοβικές και ρατσιστικές αντιδράσεις λόγω της πιεστικής και αδιέξοδης συνθήκης:
- Ο παράλογος εγκλωβισμός μεγάλου αριθμού αιτούντων άσυλο στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου σε συνθήκες που δεν συνάδουν με τα διεθνή και ενωσιακά πρότυπα, δημιουργεί συγκρουσιακές και επικίνδυνες καταστάσεις, οι οποίες επεκτάθηκαν και λόγω της πανδημίας του COVID-19 τον τελευταίο χρόνο. Η προβληματική κατάσταση που βίωναν χιλιάδες πρόσφυγες στη Μόρια Λέσβου, η οποία έγινε εφιαλτική με τις πυρκαγιές και την καταστροφή του Κέντρου Υποδοχής και Ταυτοποίησης (ΚΥΤ) της Μόριας, οι απαράδεκτες συνθήκες διαμονής χιλιάδων προσφύγων στον εντελώς ακατάλληλο νέο καταυλισμό του Καρά Τεπέ,[3] είναι ενδεικτικές της τραγικής συνθήκης παραμονής προσφύγων στα νησιά. Επιπλέον, εκτός από την έλλειψη αξιοπρεπούς στέγασης, τα άλλα δικαιώματά τους ως αιτούντων άσυλο, όπως η πρόσβαση σε κατάλληλη ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, στην εργασία, στην εκπαίδευση των ανηλίκων,[4] καταπατούνται επίσης βάναυσα και συστηματικά και καθιστούν ανεδαφική την όποια προοπτική ένταξής τους.
- Η θεσμοθέτηση «ταχύρρυθμων» διαδικασιών ασύλου, που καταστρατηγούν μια δίκαιη και αποτελεσματική διαδικασία εξέτασης αιτημάτων ασύλου, ιδίως με την εφαρμογή της έννοιας της «ασφαλούς τρίτης χώρας», υπονομεύει την ήδη, προβληματική διαδικασία και αναιρούν βασικές αρχές του κράτους δικαίου στοχεύοντας τον εξοστρακισμό των προσφύγων από την προστασία και την υπαγωγή τους σε διαδικασία απέλασης. Η, δήθεν, κατ’ εξαίρεση διαδικασία των συνόρων, εφαρμόζεται τα τελευταία πέντε χρόνια στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου ως κανόνας αποκλεισμού από την προστασία, ανεξαρτήτως συνθηκών και αριθμού αφίξεων, παραβιάζοντας βασικές εγγυήσεις της διαδικασίας.[5] Η κατάργηση, δε, κατά τη τελευταία διετία 2019-2020,[6] σημαντικών εγγυήσεων και συγκεκριμένα η νομοθέτηση του μη ανασταλτικού χαρακτήρα της προσφυγής των αιτούντων άσυλο αλλά και ο περιορισμός της εξαίρεσης των ευαλώτων από τη διαδικασία συνόρων, η εισαγωγή ασφυκτικών προθεσμιών, η διεύρυνση της κράτησης, αφήνουν, πλέον, εντελώς έκθετους σε άμεσο κίνδυνο και εξαθλίωση, ακόμα και ιδιαίτερα ευάλωτους πρόσφυγες – θύματα βίας και βασανιστηρίων, ασυνόδευτους ανήλικους κ.α.[7] Το πεδίο διαγράφεται ακόμη πιο ζοφερό, καθώς, σύμφωνα με κυβερνητικές ανακοινώσεις, φαίνεται ότι πυλώνας της κυβερνητικής πολιτικής υποδοχής και ασύλου, είναι η δημιουργία νέων «Κλειστών Κέντρων» στα νησιά αντί των Δομών Υποδοχής.[8]
Επειδή, όλες οι χώρες της ΕΕ υπόκεινται στις δεσμεύσεις σεβασμού της αρχής της μη επαναπροώθησης και των αρχών του κράτους δικαίου που υπαγορεύουν η Σύμβαση της Γενεύης του 1951 και το Πρωτόκολλο της Νέας Υόρκης του 1967, η Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ), το Διεθνές Σύμφωνο για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα (ΔΣΑΠΔ), η Διεθνής Σύμβαση κατά των Βασανιστηρίων (CAT), η Διεθνής Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού, ο Χάρτης Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ.
Επειδή, οι αρχές της μη επαναπροώθησης και του κράτους δικαίου κατάφωρα παραβιάζονται από τη «Συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας» και τα επακόλουθα ή/και παρακολουθήματά της.
Επειδή, πρωτίστως, για τους λόγους αυτούς, η Τουρκία δεν είναι ούτε «ασφαλής χώρα καταγωγής» ούτε «ασφαλής τρίτη χώρα».
Επειδή, οι αναγγελίες των Οργάνων της ΕΕ περί «επικαιροποίησης», ή/και «βελτίωσης» ή/και σύναψης νέας «Συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας», δημιουργούν ακόμα μεγαλύτερη ανησυχία και τρόμο στους πρόσφυγες που βρίσκονται σε κίνδυνο. Είναι, δε, εξόχως αντιφατική και επικίνδυνη η δρομολόγηση αυτών των διαδικασιών, με έναν συνομιλητή, όπως ο Ερντογάν, ο οποίος εργαλειοποιεί συστηματικά το προσφυγικό, με όποιο κόστος για τις ανθρώπινες ζωές, όπως έχει επισημανθεί συστηματικά από τις ελληνικές αρχές.[9] Στο πλαίσιο αυτό, βιώσαμε τον περασμένο χρόνο, ένα σοβαρό αρνητικό προηγούμενο για την ευρωπαϊκή σύγχρονη ιστορία, τη διττή εργαλειοποίηση των προσφύγων που αντιμετωπίστηκαν ως «εχθρικός στρατός» από την Ελλάδα και την ΕΕ και μάλιστα με πλήρη στρατιωτικά μέσα[10] και με πρωτοφανή και εντελώς παράνομη «αναστολή», στην ουσία, της Σύμβασης της Γενεύης.[11]
Επειδή, δεν μπορεί να συνεχιστεί αυτή η διολίσθηση και η παραβίαση βασικών συστατικών αρχών του ευρωπαϊκού πολιτισμού.
- Επιβάλλεται η κατάργηση της «Συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας» και η δρομολόγηση ριζικά διαφορετικών πολιτικών από την απλοποιημένη και αδιέξοδη επιλογή της αποτροπής και στρατιωτικοποίησης των εξωτερικών συνόρων. Πολιτικές ρεαλιστικές και σύννομες, οι οποίες μπορούν να δώσουν μια ουσιαστική απάντηση στο προσφυγικό ζήτημα με γνώμονα τον σεβασμό στην ανθρώπινη ζωή, στην ελευθερία, την αξιοπρέπεια και την αλληλεγγύη μεταξύ κοινωνιών και κρατών της ΕΕ αλλά και γειτόνων χωρών.
- Ο σεβασμός της αρχής της μη επαναπροώθησης στη στεριά ή στη θάλασσα συνιστά αδιαπραγμάτευτη υποχρέωση. Να σταματήσουν οι παράνομες πρακτικές επαναπροωθήσεων τόσο στον Έβρο, όσο και στα θαλάσσια σύνορα της Ελλάδας που θέτουν σε κίνδυνο ανθρώπινες ζωές. Η διάσωση ανθρώπων και η παροχή προστασίας συνιστούν ύψιστη υποχρέωση του ανθρώπου.
- Η διασφάλιση ασφαλών διόδων είναι εφικτή: η δρομολόγηση ενός μόνιμου και ευρείας κλίμακας μηχανισμού επανεγκατάστασης προσφύγων στην ΕΕ – χωρίς απαράδεκτους όρους και συναρτήσεις – από τρίτες χώρες που δέχονται πιέσεις, λόγω παρουσίας μεγάλων προσφυγικών πληθυσμών, θα αποτελέσει μια λύση ρεαλιστική και με σεβασμό στον άνθρωπο. Η ΕΕ των 500 και πλέον εκατομμυρίων μπορεί και οφείλει να υποδεχθεί πρόσφυγες, των οποίων, μάλιστα, την προστασία αξιώνει από τρίτες χώρες, που μόνες τους συχνά, αναλαμβάνουν πολλαπλάσιους πρόσφυγες από το σύνολο των χωρών ΕΕ.[12]
- Επιβάλλεται η δημιουργία και διατήρηση ενός μόνιμου μηχανισμού μετεγκατάστασης ευρείας κλίμακας εντός των κρατών μέλών της ΕΕ, μέσω μίας συμμαχίας πρόθυμων κρατών και εκατοντάδων πόλεων και περιφερειών ανά την Ευρώπη, για την υποδοχή των προσφύγων από την Ελλάδα. Οι ανάγκες των προσφύγων πρέπει να αποτελούν πρωταρχικό στόχο του μηχανισμού.
- Η κατάσταση στα κατ’ ευφημισμόν «Κέντρα Υποδοχής»-hotspots στα νησιά απειλεί ανθρώπινες ζωές. Προκειμένου να αποφευχθεί η πλήρης κατάρρευση των δικαιωμάτων του ανθρώπου, κυρίως αυτού της υγείας, επιβάλλεται η άμεση άρση του γεωγραφικού περιορισμού, η μετάβαση των αιτούντων άσυλο σε κατάλληλες συνθήκες στην ενδοχώρα και η δρομολόγηση διαδικασιών για την μετεγκατάσταση των πιο ευάλωτων εξ αυτών, προκειμένου να δοθεί χρόνος για να ενισχυθεί το σύστημα υποδοχής στην Ελλάδα.
- Επιβάλλεται η ριζική αλλαγή πολιτικής υποδοχής και ασύλου στην Ελλάδα και η διασφάλιση βασικών αρχών διεθνούς προστασίας και κράτους δικαίου οι οποίες παραβιάζονται συστηματικά στην Ελλάδα, με ολέθριες συνέπειες σε ανθρώπινες ζωές.
- Τέλος, επιβάλλεται η επανεξέταση, η εκ βάθρων αναθεώρηση και ριζική αλλαγή των προτεινόμενων ρυθμίσεων του «Νέου Συμφώνου Μετανάστευσης και Ασύλου» και της συνακόλουθης δέσμης νομοθετικών προτάσεων, οι οποίες αποτελούν παλιές «συνταγές» με επικίνδυνα υλικά, κωδικοποιώντας παρεκκλίσεις από τη νομιμότητα και υπονομεύοντας σοβαρά το κράτος δικαίου και τα δικαιώματα των προσφύγων, στην κατεύθυνση της διασφάλισης της λειτουργικότητας των διαδικασιών, της ισορροπίας και αλληλεγγύης μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ αλλά και έναντι άλλων χωρών, κυρίως όμως, τη μεταχείριση των προσφύγων και μεταναστών με όρους ισονομίας και κράτους δικαίου, οι οποίοι σοβαρά παραβιάζονται.
Σημειώσεις
- Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, Δήλωση ΕΕ-Τουρκίας, 18 Μαρτίου 2016, διαθέσιμο στο: https://bit.ly/3rrz6CB. ↑
- RSA κ.α., «Κοινή δήλωση 6 οργανώσεων σχετικά με τις πρακτικές των παράνομων επαναπροωθήσεων στην Ελλάδα», 15 Φεβρουαρίου 2021, διαθέσιμο στο: https://bit.ly/3v7B3X2. Οράτε και Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την Πρόληψη των Βασανιστηρίων, «Council of Europe’s anti-torture Committee calls on Greece to reform its immigration detention system and stop pushbacks», 19 Νοεμβρίου 2020, διαθέσιμο στο: https://bit.ly/3kZr95d. ↑
- RSA, «Μόρια 2: Στο έλεος του χειμώνα οι εγκλωβισμένοι πρόσφυγες», 1 Δεκεμβρίου 2020, διαθέσιμο στο: https://bit.ly/3boPCxB. Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες (ΕΣΠ) κ.α., «Σταματήστε να παίζετε με τις ζωές ανθρώπων: επείγει η διασφάλιση της υγείας φιλοξενουμένων και εργαζομένων στο ΚΥΤ της Λέσβου», 26 Ιανουαρίου 2021, διαθέσιμο στο: https://bit.ly/3c4Cdda. ↑
- Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες, «The majority of children refugees on the Greek islands do not go to school», 29 Αυγούστου 2019, διαθέσιμο στο: https://bit.ly/3bc9sdm. ↑
- RSA, «Σοβαρές ενστάσεις των νομικών οργανώσεων σχετικά με την έλλειψη δωρεάν νομικής συνδρομής στους/στις αιτούντες/ούσες άσυλο στη Λέσβο», 13 Ιανουαρίου 2021, διαθέσιμο στο: https://bit.ly/3tcHnLt. ↑
- ΕΣΠ κ.α., «15 Οργανώσεις για το προσφυγικό καλούν την κυβέρνηση σε μη ψήφιση πριν υπάρξει ουσιαστική διαβούλευση πάνω στο νομοσχέδιο για το άσυλο», 31 Οκτωβρίου 2019, διαθέσιμο στο: https://bit.ly/38ld7G2, RSA, Παρατηρήσεις επί του «Σχεδίου Νόμου Περί Διεθνούς Προστασίας», 21 Οκτωβρίου 2019, διαθέσιμο στο: https://bit.ly/30oV65q, Παρατηρήσεις επί του Σχεδίου Νόμου «Βελτίωση Μεταναστευτικής Νομοθεσίας», 23 Απριλίου 2020, διαθέσιμο στο: https://bit.ly/3v42j8R. ↑
- RSA, PRO ASYL και Γιατροί Χωρίς Σύνορα, «Κατάφωρες παραβιάσεις των ειδικών διαδικαστικών εγγυήσεων για τους εγκλωβισμένους στα νησιά αιτούντες διεθνούς προστασίας», 15 Φεβρουαρίου 2021, διαθέσιμο στο: https://bit.ly/3eknA8A. ↑
- Euronews, «Ν. Μηταράκης: Το πλάνο για τα κλειστά κέντρα στα νησιά», 10 Ιουλίου 2020, διαθέσιμο στο: https://bit.ly/3qrt03S. ↑
- Σύμφωνα με δήλωση του Αναπλ. Υπουργού Μετανάστευσης και Ασύλου, τον Μάρτιο του 2020 «ένα μη δημοκρατικό καθεστώς προανήγγειλε την εργαλειοποίηση, την εκμετάλλευση της ελπίδας απελπισμένων ανθρώπων για να επιτευχθούν γεωστρατηγικοί και γεωπολιτικοί στόχοι»: Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, LIBE Committee meeting, 6 Ιουλίου 2020, διαθέσιμο στο: https://bit.ly/3qrtKpG. ↑
- RSA κ.α., «Προστατέψτε τη νομιμότητα και την ανθρωπιά!», Ανοιχτή Επιστολή 66 Οργανώσεων, 6 Μαρτίου 2020, διαθέσιμο στο: https://bit.ly/38kL3lY. ↑
- RSA, Στέρηση δικαιωμάτων κατά την αναστολή της διαδικασίας ασύλου, Απρίλιος 2020, διαθέσιμο στο: https://bit.ly/3ewHk9d. ↑
- «Δεν μπορούμε να απαντάμε στις προσφυγικές κρίσεις κλείνοντας πόρτες και χτίζοντας φράχτες. Ο κόσμος πρέπει να επιδείξει αλληλεγγύη και να μοιραστεί αυτήν την ευθύνη.» Filippo Grandi, Ύπατος Αρμοστής των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες, 30 Μαρτίου 2016, διαθέσιμο στο: https://bit.ly/3qt7Q5B. Στατιστικά: Πρόσφυγες από Συρία: 3.655.067 στην Τουρκία, 865.531 στον Λίβανο, 663.507 στην Ιορδανία, 243.121 στο Ιράκ: Syria Regional Refugee Response, διαθέσιμο στο: https://data2.unhcr.org/en/situations/syria, «Πάνω από 5,6 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν εγκαταλείψει τη Συρία από το 2011, αναζητώντας ασφάλεια στον Λίβανο, την Τουρκία, την Ιορδανία και πέραν αυτής… Εκατομμύρια Σύριοι έχουν δραπετεύσει πέρα από τα σύνορα, διαφεύγοντας από τις βόμβες και τις σφαίρες που κατέστρεψαν τα σπίτια τους. Η Τουρκία φιλοξενεί τον μεγαλύτερο αριθμό εγγεγραμμένων Σύρων προσφύγων – σήμερα 3,6 εκατομμύρια… Στο Λίβανο, η ζωή είναι ένας καθημερινός αγώνας για περισσότερους από ένα εκατομμύριο Σύριους πρόσφυγες, οι οποίοι έχουν ελάχιστους ή καθόλου οικονομικούς πόρους. Περίπου το 70% ζει κάτω από το όριο της φτώχειας…» ↑
