Στατιστικά απελάσεων & διοικητικής κράτησης το α΄ εξάμηνο του 2025
Επιτακτική η ανάγκη παροχής νομικής συνδρομής
Κύρια στοιχεία
Επιστροφές & απελάσεις
11.402 αποφάσεις της Ελληνικής Αστυνομίας: 4.962 αποφάσεις επιστροφής (Ν 3907/2011) και 6.440 αποφάσεις απέλασης (Ν 3386/2005). Κυριότερες εθνικότητες η Συρία (2.029), το Αφγανιστάν (1.613), η Αίγυπτος (1.239) και η Αλβανία (1.200).
2.658 επιστροφές πολιτών τρίτων χωρών, εκ των οποίων 1.808 πολιτών Αλβανίας και Γεωργίας, που δεν εκπροσωπούνται στις αφίξεις από τον Έβρο και τη Μεσόγειο
Έλεγχος αποφάσεων επιστροφής & απέλασης
172 αποφάσεις προσβλήθηκαν με ενδικοφανή προσφυγή στην Ελληνική Αστυνομία (1,5%)
6,4% ποσοστό αποδοχής των προσφυγών από την Ελληνική Αστυνομία
Διοικητική κράτηση
10.715 αποφάσεις κράτησης της Ελληνικής Αστυνομίας: 3.092 σε διαδικασίες επιστροφής (Ν 3907/2011), 6.438 σε διαδικασίες απέλασης (Ν 3386/2005) και 1.185 στη διαδικασία ασύλου (Ν 4939/2022)
18.441 αποφάσεις «περιορισμού ελευθερίας» της ΥπΥΤ: 5.399 στο ΚΥΤ Μαλακάσας
99,9% ποσοστό κράτησης στις διαδικασίες απέλασης
62,3% ποσοστό κράτησης στις διαδικασίες επιστροφής
Δικαστικός έλεγχος της κράτησης
1.819 αποφάσεις προσβλήθηκαν με αντιρρήσεις στα διοικητικά πρωτοδικεία (17%)
50,2% ποσοστό αποδοχής των αντιρρήσεων από τα διοικητικά πρωτοδικεία
0,6% ποσοστό άρσης της κράτησης σε αυτεπάγγελτο έλεγχο, από τα ίδια δικαστήρια βάσει των ίδιων διατάξεων
Συνθήκες κράτησης
1.437 κρατούμενοι σε προαναχωρησιακά κέντρα κράτησης στις 30 Ιουνίου 2025, εκ των οποίων 158 στην Αμυγδαλέζα και 128 στην Κόρινθο. Κύριες χώρες το Πακιστάν (387 κρατούμενοι) και η Αίγυπτος (314 κρατούμενοι)
212 κρατούμενοι σε αστυνομικά τμήματα στις 30 Ιουνίου 2025
Στο παρόν σημείωμα, αναλύουμε τα επίσημα στατιστικά στοιχεία των διαδικασιών επιστροφής και απέλασης και της διοικητικής κράτησης για το πρώτο εξάμηνο του 2025, τα οποία έχουν διατεθεί από τις ελληνικές αρχές μέσω του κοινοβουλευτικού ελέγχου. Τα στοιχεία επιβεβαιώνουν, για άλλη μία φορά, τη συνέχιση της αυθαίρετης πρακτικής της επιβολής απέλασης και διοικητικής κράτησης σε βάρος προσφύγων και μεταναστριών/ών, κατά τρόπο συστηματικό και ακόμη και προς χώρες στις οποίες οι επιστροφές δεν επιτρέπονται ούτε είναι εφικτές στην πράξη, όπως το Αφγανιστάν ή το Σουδάν.
Στη συνέχεια, παρουσιάζουμε μια επιλογή βασικών στατιστικών στοιχείων για τη διοικητική κράτηση στην Ελλάδα το πρώτο εξάμηνο του 2025, από το σύνολο όσων περιλαμβάνονται στο σημείωμα.
Διαδικασίες επιστροφής
H Ελληνική Αστυνομία εξέδωσε συνολικά 11.402 αποφάσεις απομάκρυνσης από την ελληνική επικράτεια το α΄ εξάμηνο του 2025.
Στο διάστημα του πρώτου εξαμήνου του 2025, πραγματοποιήθηκαν συνολικά 2.658 επιστροφές και απελάσεις. Από αυτές, 1.163 ήταν αναγκαστικές απομακρύνσεις, 596 ήταν οικειοθελείς αναχωρήσεις εντός της ταχθείσας προθεσμίας μετά την έκδοση απόφασης επιστροφής και 899 εθελούσιες επιστροφές με υποστήριξη από τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης (ΔΟΜ):
Προκύπτει από τα επίσημα στοιχεία ότι η συντριπτική πλειοψηφία – πάνω από τα 2/3 του συνόλου – των επιστροφών και απελάσεων που υλοποιήθηκαν το α΄ εξάμηνο του 2025 αφορούν και πάλι αποκλειστικά πολίτες Αλβανίας (1.012) και Γεωργίας (796), οι οποίες/οι δεν εκπροσωπούνται στα στοιχεία αφίξεων από τον Έβρο, την Ανατολική και την Κεντρική Μεσόγειο. Στην περίπτωση της Αλβανίας, οι περισσότερες επιστροφές ήταν αναγκαστικές, στη δε περίπτωση της Γεωργίας ήταν εθελούσιες και υλοποιήθηκαν μέσω του ΔΟΜ.
Επιβολή διοικητικής κράτησης
Ο αριθμός των αποφάσεων διοικητικής κράτησης που εκδόθηκαν από την Ελληνική Αστυνομία το α΄ εξάμηνο του 2025 κυμάνθηκε στις 10.715.
Κράτηση, ωστόσο, συνιστά και ο λεγόμενος «περιορισμός ελευθερίας» που επιβάλλει η ΥπΥΤ κατά τη διάρκεια των διαδικασιών υποδοχής και ταυτοποίησης στα ΚΥΤ και στις ΚΕΔ, κατά τρόπο αυτόματο και γενικευμένο. Στο ίδιο διάστημα, η ΥπΥΤ εξέδωσε 18.441 αποφάσεις πενθήμερου περιορισμού ελευθερίας και 8.487 αποφάσεις παράτασης του περιορισμού. Η πλειοψηφία των αποφάσεων περιορισμού ελευθερίας αφορούν το ΚΥΤ Μαλακάσας (5.399).
Τα επίσημα στοιχεία δείχνουν και φέτος ότι η προαναχωρησιακή κράτηση χρησιμοποιείται συστηματικά από την Αστυνομία στις διαδικασίες απομάκρυνσης από το ελληνικό έδαφος και όχι κατ’ εξαίρεση, όπως απαιτεί το διεθνές, ενωσιακό και εθνικό δίκαιο.
Το 99,9% των αποφάσεων απέλασης συνοδεύονταν από κράτηση, ενώ στις διαδικασίες επιστροφών του Ν 3907/2011 το αντίστοιχο ποσοστό κυμάνθηκε στο 62,3%.
Οι κυριότερες εθνικότητες των ατόμων που τέθηκαν υπό διοικητική κράτηση το α΄ εξάμηνο του 2025 ήταν η Συρία (1.988), το Αφγανιστάν (1.565) και η Αίγυπτος (1.413):
Απαραίτητη προϋπόθεση για την επιβολή της προαναχωρησιακής κράτησης είναι, μεταξύ άλλων, η προοπτική απομάκρυνσης από το ελληνικό έδαφος. Στην περίπτωση, ωστόσο, των ατόμων από χώρες όπως το Αφγανιστάν, η Συρία, η Σομαλία, το Σουδάν ή η Ερυθραία, η προαναχωρησιακή κράτηση επιβλήθηκε αυθαίρετα χωρίς να υπάρχει προοπτική απομάκρυνσής τους είτε προς τη χώρα καταγωγής τους είτε προς την Τουρκία. Σημειώνουμε ότι τα ποσοστά θετικών αποφάσεων της Υπηρεσίας Ασύλου παραμένουν εξαιρετικά υψηλά και φτάνουν κοντά στο 100% για πολλές από τις παραπάνω χώρες.
Δικαστικός έλεγχος της κράτησης
Το πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους κατατέθηκαν συνολικά 1.819 αντιρρήσεις κατά της κράτησης, που αντιστοιχούν στο 17% του συνόλου των αποφάσεων κράτησης. Προσβλήθηκαν δηλαδή στα δικαστήρια λιγότερες από μία στις πέντε αποφάσεις κράτησης. Τα προσκόμματα στην πρόσβαση στην ενδικοφανή προσφυγή κατά των αποφάσεων επιστροφής και απέλασης και η πλήρης απουσία, μέχρι και σήμερα, δωρεάν νομικής συνδρομής επηρεάζουν την αποτελεσματική πρόσβαση και στο ένδικο βοήθημα των αντιρρήσεων.
Είναι αξιοσημείωτο ότι το 50,2% των αντιρρήσεων κατά της κράτησης που εξετάστηκαν στην ουσία τους ενώπιον των διοικητικών πρωτοδικείων το α΄ εξάμηνο του 2025 έγιναν δεκτές.
Παραμένουν και φέτος οι σοβαρότατες αποκλίσεις μεταξύ του δικαστικού ελέγχου της νομιμότητας κράτησης στις αντιρρήσεις και αυτού στη διαδικασία του αυτεπάγγελτου δικαστικού ελέγχου των αποφάσεων παράτασης της κράτησης βάσει των Ν 4939/2022 και του Ν 3907/2011, παρότι αφορούν ακριβώς τις ίδιες διατάξεις και εξετάζονται από τα ίδια δικαστήρια.
Τα διοικητικά δικαστήρια έκριναν παράνομες πάνω από τις μισές αποφάσεις κράτησης επί των οποίων ασκήθηκαν αντιρρήσεις, ωστόσο έκριναν αντίστοιχα λιγότερο από το 1% των αυτεπαγγέλτως ελεγχόμενων αποφάσεων ως μη νόμιμες.
Επαναλαμβάνουμε, με βάση τα παραπάνω, την επιτακτική ανάγκη να παρέχεται δωρεάν νομική συνδρομή στους ανθρώπους που τελούν υπό διοικητική κράτηση, καθώς εξακολουθεί να προκύπτει από τα πλέον επίσημα στοιχεία ότι ο αυτεπάγγελτος δικαστικός έλεγχος της κράτησης παραμένει καταδήλως αναποτελεσματικός.
Συνθήκες κράτησης
Ο αριθμός των ανθρώπων που τελούσαν υπό διοικητική κράτηση στα τέλη Ιουνίου του 2025 ήταν 1.649, κατάτι αυξημένος σε σχέση με τα τέλη του περασμένου έτους (1.626). Εξ αυτών, 1.437 κρατούνταν σε έξι προαναχωρησιακά κέντρα κράτησης (ΠΡΟ.ΚΕ.Κ.Α.) και 212 σε αστυνομικά τμήματα ανά την επικράτεια:
Η κυριότερη χώρα καταγωγής των ανθρώπων που κρατούνταν στα τέλη του α΄ εξαμήνου του 2025 ήταν το Πακιστάν (387), με κυριότερο τόπο κράτησης την Αμυγδαλέζα (158) και την Κόρινθο (128). Ακολουθεί η Αίγυπτος (314), με κυριότερο τόπο κράτησης την Αμυγδαλέζα (95) και το Παρανέστι (89). Σημειώνεται ότι στις πέντε κυριότερες χώρες καταγωγής των ατόμων που τελούσαν υπό διοικητική κράτηση στα τέλη του α΄ εξαμήνου του 2025 συγκαταλέγονται και το Αφγανιστάν και η Τουρκία.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρασχέθηκαν στον κοινοβουλευτικό έλεγχο, το προσωπικό της Ανώνυμης Εταιρείας Μονάδων Υγείας (ΑΕΜΥ) που δραστηριοποιείται στα ΠΡΟ.ΚΕ.Κ.Α., στο οποίο συγκαταλέγονται επαγγελματίες υγείας, διοικητικοί υπάλληλοι και διερμηνείς, είχε ως εξής στα τέλη Ιουνίου του 2025:
Τα παραπάνω στοιχεία αποτυπώνουν συνεχείς ελλείψεις στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη των ανθρώπων που τελούν υπό διοικητική κράτηση, με μειωμένο αριθμό γιατρών και νοσηλευτριών/ών σε σχέση με τα τέλη του 2024. Ενδεικτικά, προκύπτει από τα στοιχεία ότι υπήρχε μόνο ένας/μια γιατρός ανά ΠΡΟ.ΚΕ.Κ.Α., ακόμη και στην περίπτωση της Αμυγδαλέζας, στην οποία κρατούνταν 522 άτομα.
