Παρά το γεγονός ότι οι δομές στην Κω είναι γεμάτες λόγω των αυξημένων αφίξεων από τις ακτές της Τουρκίας, οι αρχές τις τελευταίες εβδομάδες άρχισαν να μεταφέρουν εκεί νεοεισερχόμενους από την Κρήτη. Μεταξύ αυτών εξαιρετικά ευάλωτους: τραυματίες πολέμου, ηλικιωμένους, καθώς και έναν καρκινοπαθή που απομακρύνθηκε από νοσοκομείο της Κρήτης για να μεταφερθεί στην Κω. Aξιολόγηση ευαλωτότητας δεν γίνεται αυτή τη στιγμή στην Κρήτη. Το τελευταίο διάστημα, έχουν μεταφερθεί 175 πρόσφυγες από την Κρήτη στην Κω, ενδεχομένως με στόχο την επανεισδοχή τους στην Τουρκία. Σε πολλές περιπτώσεις πρόκειται για άμεση παραβίαση των διαδικασιών ασύλου και του Διεθνούς Δικαίου, δεδομένου ότι πολλοί ζήτησαν διεθνή προστασία ενώ βρίσκονταν στην Κρήτη. Αυτά τα αιτήματα θα έπρεπε να εξεταστούν από το Περιφερειακό Γραφείο Ασύλου του νησιού, το οποίο άρχισε να λειτουργεί τον Ιούλιο.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία στο hotpot της Κω, στο Πυλί, βρίσκονται 906 άτομα, ενώ η χωρητικότητά του ανέρχεται σε 772. Σε επιστολή προς τον υπουργό Μεταναστευτικής Πολιτικής, οι υπάλληλοι της Υπηρεσίας Υποδοχής και Ταυτοποίησης επικρίνουν τις συνθήκες που επικρατούν στο hotspot. Τόνισαν, μεταξύ άλλων, ότι οι πρόσφυγες παρέμειναν στα μέσα του καλοκαιριού για περίπου ένα μήνα χωρίς επαρκή ιατρική περίθαλψη. Ο Δήμος της Κω με μία εχθρική ανακοίνωση ζήτησε από την κυβέρνηση να σταματήσει τις μεταφορές από άλλα νησιά.
Εν τω μεταξύ, για τους ευάλωτους που μεταφέρθηκαν από την Κρήτη, ο εγκλωβισμός στην Κω αναμένεται να επιδεινώσει την κατάστασή τους.
Η Υποστήριξη των Προσφύγων στο Αιγαίο (RSA) κατέγραψε δύο μαρτυρίες:
Μ. από το Ιράκ
«Ήρθα να σώσω τη ζωή μου, όχι να καταλήξω στη φυλακή!»
Έχω έναν όγκο, ο οποίος δεν έχει θεραπευτεί. Δεν έχω οικογένεια, μόνο την ενήλικη κόρη μου που ζει στη Γερμανία. Έφτασα στην Κρήτη στις 16 Σεπτεμβρίου μαζί με άλλους πρόσφυγες. Με πήγαν με ασθενοφόρο στο νοσοκομείο των Χανίων, αλλά μετά από 9 ημέρες είπαν ότι πρέπει να με στείλουν σε άλλο νησί. Τους είπα «σας παρακαλώ θέλω να μείνω στο νοσοκομείο, μόνο στο νοσοκομείο» … Αλλά μου είπαν ότι πρέπει να φύγω. Μας πήραν νωρίς το πρωί χωρίς να μας πουν πού θα μας μεταφέρουν. Είχα έναν καθετήρα στο σώμα μου … Μας επιβίβασαν σε ένα λεωφορείο και μετά από δυόμισι ώρες φτάσαμε στο λιμάνι του Ηρακλείου. Με έβαλαν στο πλοίο, με πρόσβαλαν και με έσπρωξαν. Μετά από ένα ταξίδι πολλών ωρών μας έφεραν στην Κω. Δεν έχω φάρμακα. Όταν φτάσαμε σε αυτό το μέρος είπα στα αγγλικά ότι είμαι άρρωστος και ότι πρέπει να πάω στο νοσοκομείο. Τους έδειξα τα χαρτιά, αλλά είπαν ότι πρέπει να περιμένω. Την περασμένη εβδομάδα συνάντησα έναν γιατρό εδώ. Είπε ότι θα έρθει ξανά τη Δευτέρα, αλλά δεν ήρθε. Έχω πολύ πόνο τον οποίο δεν μπορώ να αντέξω. Σχεδόν δεν μπορώ να κινηθώ. Το δεξί μου πόδι είναι πρησμένο. Ήρθα εδώ για να σώσω τη ζωή μου και να βρω ιατρική περίθαλψη, όχι για να καταλήξω στη φυλακή!
Τ. από το Ιράκ
«Χρειάζομαι άμεση βοήθεια. Δεν μπορώ να αντιμετωπίσω αυτή την κατάσταση»
Αγωνίστηκα στην πρώτη γραμμή με τις κουρδικές δυνάμεις Peshmerga εναντίον των τζιχαντιστών της ISIS. Τραυματίστηκα στο αυτί. Μπορώ να μιλήσω αλλά δεν ακούω. Είχα εισαχθεί σε κλινική στο Ιράκ για μια επέμβαση στο κεφάλι. Ήρθα στην Ευρώπη να βρω βοήθεια, αλλά είμαι στη φυλακή. Χρειάζομαι άμεση βοήθεια. Δεν μπορώ να αντιμετωπίσω αυτή την κατάσταση. Καταρρέω κάθε μέρα. Στην Κρήτη οι γιατροί με βοήθησαν. Μου έκαναν μερικές εξετάσεις και μου έδωσαν φάρμακα. Αλλά το πιο σημαντικό είναι ότι πρέπει να γίνει μία ακόμη εγχείρηση. Πρέπει να την κάνω στη Γερμανία. Στη χώρα μου δεν έχω καμία βοήθεια. Πρέπει να είσαι συγγενής ή στενός φίλος της κυβέρνησης για να σε βοηθήσουν. Έχω τα φάρμακα που μου έδωσαν οι γιατροί στην Κρήτη αλλά φοβάμαι ότι, αν τα πάρω όλα και τελειώσουν, δεν θα βρω άλλα γιατί δεν ξέρω από πού να τα προμηθευτώ. Είναι επίσης πολύ δύσκολο για μένα να είμαι σε ένα μέρος σαν αυτό. Δεν μπορώ να ακούσω, αλλά όταν βρίσκομαι σε ένα μέρος με πολλούς ανθρώπους θυμώνω. Τώρα μένω σε ένα κοντέινερ μαζί με άλλους 12, μεταξύ των οποίων παιδιά. Πρέπει να είμαι κάπου μόνος. Εδώ δεν ήρθαν γιατροί να με δουν.