Η «Υποστήριξη Προσφύγων στο Αιγαίο» (RSA) και το PRO ASYL στο πλαίσιο της εκστρατείας #StopTheToxicDeal δημοσιεύουν το δεύτερο θέμα, το οποίο αφορά στην ξενοφοβία.
ΞΕΝΟΦΟΒΙΑ ΚΑΙ ΡΑΤΣΙΣΜΟΣ ΣΤΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΕΣ ΤΩΝ ΝΗΣΙΩΝ, ΜΙΑ ΑΚΟΜΗ ΑΠΩΛΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ “ΣΥΜΦΩΝΙΑ” ΕΕ-ΤΟΥΡΚΙΑΣ
#StopTheToxicDeal
Τα ελληνικά νησιά που φιλοξενούν τα Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης (Κ.Υ.Τ), γνωστά και ως “Hot Spots” (στη Λέσβο, τη Χίο, την Kω, τη Λέρο και τη Σάμο), βρίσκονται στο επίκεντρο της υλοποίησης της “συμφωνίας” μεταξύ ΕΕ-Τουρκίας. Πολλοί ξεχνούν σήμερα, κάτι που οι ντόπιοι στα νησιά θυμούνται πολύ καλά, ότι τα Hot Spots πριν μετατραπούν σε ΚΥΤ, δημιουργήθηκαν και παρουσιάστηκαν ως κέντρα καταγραφής των νεοεισερχομένων προσφύγων και μεταναστών, μιας διαδικασίας που θα ολοκληρώνονταν εντός 72 ωρών. Αμέσως μετά την εφαρμογή της “συμφωνίας” στις 20 Μαρτίου 2016, τα Hot Spots μετατράπηκαν σε ‘κλειστά κέντρα’, ωστόσο το σχέδιο αυτό κατέρρευσε πολύ γρήγορα. Στην πράξη, τα Hot Spots έχουν πλέον μετατραπεί σε «ανοιχτούς» χώρους περιορισμού της ελευθερίας ενώ η βιωσιμότητα της ίδιας της “συμφωνίας” εξαρτάται ολοένα και περισσότερο από το γεωγραφικό περιορισμό που επιβάλλεται στους ανθρώπους που φθάνουν στα πέντε νησιά του Αιγαίου.
Μαζί με τους πρόσφυγες και μετανάστες που υπέστησαν τις τραγικές συνέπειες αυτής της πραγματικότητας, οι τοπικές κοινότητες έζησαν επίσης μεγάλες εντάσεις ως αποτέλεσμα της εφαρμογής της “συμφωνίας” τα δύο τελευταία χρόνια. Παρόλο που οι κάτοικοι των νησιών βίωσαν τις μαζικές αφίξεις του 2015 με σχετική ανοχή ακόμη και με μεγαλοψυχία σε πολλές περιπτώσεις, η εμφάνιση ενός πολύ μεγάλου αριθμού εγκλωβισμένου πληθυσμού που ζουν σε άθλιες συνθήκες, πυροδότησαν ένα ξενοφοβικό παραλήρημα σε κομμάτια του πληθυσμού. Βίαιες ρατσιστικές επιθέσεις κατά των προσφύγων καθώς και επιθέσεις σε αλληλέγγυους πολίτες και εργαζόμενους των ΜΚΟ για την υποστήριξη των προσφύγων καταγράφηκαν στην Χίο, στην Λέρο και την Σάμο. Η πολιτική διαδικασία που ακολούθησε τη “συμφωνία”, η ριψοκίνδυνη διπλωματία στην πολιτική ατζέντα της Ε.Ε, η χειραγώγηση από πλευράς της κυβέρνησης και των τοπικών Αρχών που προσπάθησαν να εξισορροπήσουν τις εντεινόμενες πιέσεις, δημιούργησαν καχυποψία και έδωσαν την ευκαιρία σε οργανωμένα συμφέροντα και ακροδεξιά κόμματα να επηρεάσουν αρνητικά το πολιτικό κλίμα στα νησιά.
Οι υποδομές στα Hot Spots δεν ήταν ποτέ ικανές να φιλοξενήσουν μεγάλο αριθμό ανθρώπων και ιδιαίτερα τις ευάλωτες ομάδες. Πρόσφυγες και μετανάστες στοιβάχθηκαν βιαστικά σε iso box, σκηνές της Ύπατης Αρμοστείας αλλά και καλοκαιρινού τύπου σκηνές ανάμεσα σε σκουπίδια και λύματα. Η ανασφάλεια και η βία κυριαρχούν σε αυτούς τους χώρους. Η ραγδαία επιδείνωση της ψυχικής υγείας προσφύγων και μεταναστών και οι εξοντωτικές συνθήκες επιβίωσης που τους έχουν επιβληθεί, έχουν άμεσα αρνητικές επιπτώσεις στην ευημερία και τη ζωή όχι μόνο των ίδιων αλλά και των κατοίκων των γειτονικών χωριών γύρω από τα Hot Spots. H πραγματικότητα αυτή είχε ως άμεσο επακόλουθο τις συχνές εντάσεις και την περαιτέρω αποξένωση των τοπικών κοινοτήτων από τον προσφυγικό πληθυσμό που είχε πλέον εγκλωβιστεί στα νησιά.
Δύο χρόνια μετά από την ανακοίνωση της “συμφωνίας” μεταξύ Ε.Ε-Τουρκίας η κατάσταση στα νησιά παραμένει εξαιρετικά προβληματική. Οι δημοτικοί άρχοντες και οι τοπικές ομάδες βρίσκονται σε διάσταση με τις απόψεις του Υπουργού Μεταναστευτικής Πολιτικής. Προσπαθούν με νομικά και πολιτικά μέσα να παρεμποδίσουν τη σχεδιαζόμενη επέκταση των Hot Spots στη «Μόρια» Λέσβου και στη «Βιάλ» της Χίου. Αυτό δεν σημαίνει βέβαια ότι ο τοπικός πληθυσμός διαφωνεί με την ευρωπαϊκή πολιτική που εφαρμόζεται κατά των προσφύγων. Η αντίδραση τους οφείλεται κυρίως στην συνειδητοποίηση ότι τα νησιά του Αιγαίου έχουν χρησιμοποιηθεί ως ζώνη ασφαλείας προκειμένου να εμποδίσουν, να καθυστερήσουν αλλά και να αποτρέψουν όσους ανθρώπους προσπαθούν να φτάσουν στην Ευρώπη.
Εμπρησμοί, επιθέσεις με σιδερογροθιές, βανδαλισμοί, λόγοι μίσους και διχόνοιας. Η λίστα των επιθέσεων με ρατσιστικό κίνητρο ενάντια προσφύγων, μεταναστών αλλά και Ελλήνων πολιτών είναι μεγάλη τα δύο τελευταία χρόνια, λόγω της αδιέξοδης κατάστασης που βιώνει η πλειοψηφία του προσφυγικού πληθυσμού και των νέων δεδομένων που δημιουργήθηκαν για τις τοπικές κοινωνίες μετά την Κοινή Δήλωση Ε.Ε-Τουρκίας. Ιδιαίτερα αυξημένη είναι η ένταση στα νησιά του Αιγαίου όπου πρόσφυγες και ντόπιοι έχουν φτάσει στα όρια των αντοχών τους, λόγω της δημιουργίας των Hot Spots και τις συνθήκες εγκλωβισμού.
Παρακάτω παρουσιάζουμε χαρακτηριστικά περιστατικά ρατσιστικής βίας και ρητορικής μίσους που καταγράφηκαν στα νησιά το 2016 και το 2017.
-
6 Φεβρουαρίου 2016
Κως
Για δύο ημέρες ομάδες πολιτών της Κω να αποκλείουν δρόμους και να συγκρούονται με τα ΜΑΤ διαμαρτυρόμενοι για την κατασκευή hot spot στο Πυλί
-
1 Μαρτίου 2016
Καστελόριζο
Εμπρησμός σε αποθήκη με δωρεές και ανθρωπιστικό υλικό για τους πρόσφυγες στο Καστελόριζο
-
23 Απριλίου 2016
Χίος
Επίθεση με μολότωφ στον αυτοδιαχειριζόμενο χώρο υποστήριξης προσφύγων «Solis Café» -που προσέφερε γεύματα σε πρόσφυγες, μετά τον εκρηκτικό μηχανισμό που πέταξαν κάποιοι τη νύχτα των θλιβερών επεισοδίων στο λιμάνι της Χίου- τυλίχτηκε οριστικά στις φλόγες από άγνωστη μέχρι στιγμής αιτία.
-
27 Απριλίου 2016
Χίος
Επίθεση με κροτίδες στα γραφεία της σημαντικότερης συλλογικότητας του νησιού «Επιτροπή αλληλεγγύης στους Πρόσφυγες Χίου -“Λάθρα;”
-
6 Ιουνίου 2016
Χίος
Μέλη της Χρυσής Αυγής πραγματοποιούν ρατσιστική επίθεση κατά προσφύγων, νοσηλευτών, εργαζομένων και εθελοντών στη Χίο.
-
9 Ιουλίου 2016
Λέρος
Με μηχανοκίνητες περιπολίες πολίτες της Λέρου σπέρνουν τρόμο στο νησί προπηλακίζοντας και απειλώντας πρόσφυγες, ενώ απειλές δέχτηκαν και μέλη μη κυβερνητικών οργανώσεων και εθελοντές, κάποιοι από τους οποίους εγκατέλειψαν το νησί.
-
13 Ιουλίου 2016
Λέρος
Πραγματοποιείται ξενοφοβική συγκέντρωση «αγανακτισμένων κατοίκων» έξω από το πρότυπο κέντρο φιλοξενίας στον χώρο του πρώην ΠΙΚΠΑ στη Λέρο. Στη συγκέντρωση παραβρίσκεται και ο δήμαρχος Λέρου αλλά και καταστηματάρχες του νησιού. Σύμφωνα με τα μέλη του «Δικτύου Αλληλεγγύης Λέρου» που προσφέρουν εθελοντικά στην καθημερινή λειτουργία του ΠΙΚΠΑ, ανάμεσα στους διαδηλωτές βρίσκονται και μέλη της Χρυσής Αυγής.
-
18 Αυγούστου 2016
Χίος
Κήρυγμα μίσους και διχόνοιας από τον Μητροπολίτη Χίου που «επιτίθεται» σε πολιτικούς, πρόσφυγες και αιρετούς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. «Δεν υπάρχουν πρόσφυγες, είναι όλοι λαθρομετανάστες», είναι τα λόγια του Μητροπολίτη.
-
14 Σεπτεμβρίου 2016
Χίος
Συγκέντρωση διαμαρτυρίας ενάντια στη πολιτική για το προσφυγικό και μεταναστευτικό στην κεντρική πλατεία της Χίου. (Στο τέλος της συγκέντρωσης ομάδα 150 ατόμων κινείται με κατεύθυνση τον καταυλισμό προσφύγων της «Σούδας», τραγουδώντας τον Εθνικό Ύμνο και φωνάζοντας συνθήματα κατά των μεταναστών και των προσφύγων). Στην συγκέντρωση πρωτοστατούν μέλη της Χρυσής Αυγής και επιτίθενται κατά δημοσιογράφου, ο οποίος στοχοποιήθηκε κατά την κάλυψη της συγκέντρωσης.
http://www.enallaktikos.gr
http://www.efsyn.gr
http://astraparis.gr -
19 Σεπτεμβρίου 2016
Λέσβος
Διαδήλωση των κατοίκων της Μόριας, προς το δημαρχείο της Μυτιλήνης με πρωτοβουλία του τοπικού συμβουλίου της Μόριας. Μέλη της Χρυσής Αυγής που είχαν παρεισφρήσει στην πορεία επιτίθενται σε τέσσερις γυναίκες γνωστές για την αλληλέγγυα δράση τους στους πρόσφυγες, που περνούσαν από το σημείο. Ο βουλευτής Λέσβου της Νέας Δημοκρατίας, Χαράλαμπος Αθανασίου με ανακοίνωσή του, χαιρέτισε την εκδήλωση διαμαρτυρίας, δηλώνοντας πως συμπαρίσταται «στον αγνό αγώνα σας για τη διάσωση της Λέσβου μας». Στην ίδια ημέρα σύμφωνα με μαρτυρίες έξω από τη Μόρια κάτοικος της περιοχής επιτίθεται σε μία πρόσφυγα με τέσσερα παιδιά.
-
1 Οκτωβρίου 2016
Κως
Σε συνάντηση που είχαν με τον προϊστάμενο Εκπαίδευσης Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίο οι εκπρόσωποι των συλλόγων γονέων και κηδεμόνων της Κω εκφράζουν την αντίθεση τους για παραχώρηση σχολικών κτιρίων για την εκπαίδευση των προσφυγόπουλων που βρίσκονται στο νησί .
-
12 Οκτωβρίου 2016
Χίος
Η πρόεδρος του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων και γενική γραμματέας στην Ένωση Γονέων και Κηδεμόνων νομού Χίου φέρεται ότι μοίρασε ερωτηματολόγια – «δημοψήφισμα» στους μαθητές και στις μαθήτριες του 7ου δημοτικού σχολείου με θέμα την ένταξη στα σχολεία των παιδιών των προσφύγων, κάνοντας λόγο για πιθανά προβλήματα, λόγω διαφορετικού πολιτισμικού και κοινωνικού επιπέδου, άλλης κουλτούρας και κοινωνικής συμπεριφοράς και άλλης θρησκείας.
-
9 Νοεμβρίου 2016
Σάμος
Κουκουλοφόροι πάνω σε μηχανάκια φορώντας κράνη και κρατώντας ξύλα χτυπούν πρόσφυγες στο Βαθύ της Σάμου.
-
17 Νοεμβρίου 2016
Χίος
Σοβαρές επιθέσεις με μολότοφ και μεγάλες πέτρες από ομάδα τριάντα ατόμων σημειώθηκαν εναντίον προσφύγων και μεταναστών αλλά και αλληλέγγυων πολιτών στον καταυλισμό της «Σούδας» Χίου. Τα επεισόδια συνεχίστηκαν για τρεις μέρες με αποτέλεσμα να τραυματιστούν σοβαρά δύο πρόσφυγες και να καούν τουλάχιστον 100 σκηνές.
http://www.efsyn.gr
http://www.unhcr.gr
http://www.cnn.gr
http://www.era-aegean.gr -
20 Απριλίου 2017
Χίος
Ξυλοδαρμοί και απειλές από ακροδεξιούς εναντίων προσφύγων και του αστυνομικού διευθυντή στη Χίο. Νέα επεισόδια προκαλούν ακροδεξιοί αντιδρώντας στην πρόθεση βασκικής ΜΚΟ να χρησιμοποιήσει χώρο πρώην κλινικής για παροχή υπηρεσιών σε πρόσφυγες και ντόπιους. Μέλη της Χ.Α. παραλίγο να χτυπήσουν και το νέο αστυνομικό διευθυντή του νησιού. Τρεις άνθρωποι τραυματίζονται από επίθεση μελών της Χρυσής Αυγής με πέτρες στον καταυλισμό προσφύγων της Σούδας. Η αστυνομία προχωρά σε επτά προσαγωγές προσφύγων και μεταναστών, οι οποίοι προφανώς αμύνονταν. Έχει προηγηθεί διαμαρτυρία κατοίκων με ιερέα να πρωτοστατεί και να εκφέρει ρατσιστικό λόγο κατά της εγκατάστασης της ίδιας δομής. Το ίδιο βράδυ γίνονται επιθέσεις σε πρόσφυγες σε κεντρικό δρόμο της Χίου. Το μέλος της Χ.Α. Ματθαίος Μερμηγκούσης καταδικάζεται για τις επιθέσεις αυτές σε φυλάκιση 12 μηνών για δημόσια υποκίνηση βίας με βάση τη φυλετική διάκριση (άρθρο 1, νόμου 4285/2014). Είναι η πρώτη καταδίκη στη Χίο με βάση τον αντιρατσιστικό νόμο.
-
2 Μαΐου 2017
Λέρος
2-4/5/2017
Έξι διακριτές επιθέσεις λαμβάνουν χώρα από τα μεσάνυχτα της 2ας Μαΐου έως και το βράδυ της 4ης Μαΐου στη Λέρο με θύματα μεταξύ άλλων δύο τρανς πρόσφυγες και μία έγκυο. Σε τρεις από αυτές τις επιθέσεις πραγματοποιούνται σε μικρό χρονικό διάστημα, στοιχοποιούνται ομάδες ατόμων που επιστρέφουν στο Hot Spot στην περιοχή Λέπιδα. Τα θύματα στην πλειονότητα των περιστατικών αναφέρουν ότι δέχτηκαν επίθεση από μηχανοκίνητες ομάδες ατόμων τα οποία μεταξύ άλλων χρησιμοποίησαν αιχμηρά αντικείμενα. Η Αστυνομία της Λέρου προχωρά στη σύλληψη οκτώ ατόμων, μετά την παρέλευση σαρανταοκτάωρου από την επίθεση, με αποτέλεσμα να χαθεί η προθεσμία του αυτόφωρου και να αφεθούν ελεύθεροι.
rvrn.org efsyn.gr efsyn.gr -
29 Ιουλίου 2017
Ρόδος
Δύο υπήκοοι Μπαγκλαντές δέχονται επίθεση στη Μεσαιωνική Πόλη της Ρόδου από ανήλικους, οι οποίοι εξυβρίζοντάς τους, τους αφαιρούν χρηματικό ποσό και κινητά τηλέφωνα, τους απειλούν με μαχαίρι και χτυπούν τον έναν με σφυρί
kostoday.com -
8 Σεπτεμβρίου 2017
Λέσβος
Ακροδεξιοί επιτίθενται σε αντιφασίστες που έσβηναν φασιστικά και εθνικιστικά συνθήματα στην περιοχή της «Παγανής» Μυτιλήνης και τραυματίζουν έναν εξ αυτών.
lesvosnews.net -
25 Σεπτεμβρίου 2017
Σάμος
Δύο εργαζόμενοι της οργάνωσης «Αρσις», που επιχειρούν να μιλήσουν στο δημοτικό συμβούλιο Παλαιοκάστρου στη Σάμο για να εξηγήσουν το πρόγραμμα φιλοξενίας σε διαμερίσματα, πέφτουν θύματα απρόκλητης επίθεσης που περιλάμβανε τη χρήση λεκτικής αλλά και σωματικής βίας σε βάρος τους. Η εριστική συμπεριφορά εναντίον τους κλιμακώνεται και εκτός του χώρου της συνεδρίασης όπου ομάδα κατοίκων τους επιτίθεται με χρήση σωματικής βίας και ρίψη καπνογόνων.
- 29 Σεπτεμβρίου 2017
-
27 Οκτωβρίου 2017
Ρόδος
Δυο Έλληνες άνδρα παρασύρουν και τραυματίζουν με το αυτοκίνητο τους έναν Νιγηριανό ποδηλάτη στη Ρόδο. Ο οδηγός του ΙΧ προθυμοποιείται να τον μεταφέρει στο Γενικό Νοσοκομείο Ρόδου για τις πρώτες βοήθειες. Σύμφωνα με την καταγγελία του Νιγηριανού τον μεταφέρει στο παλαιό νοσοκομείο της Ρόδου, αντί να τον μεταφέρει στο Γενικό Νοσοκομείο Ρόδου. Ο τραυματισμένος άνδρας αντιδρά και προσπαθεί να βγει από το αυτοκίνητο. Ο οδηγός του ΙΧ του επιτίθεται χρησιμοποιώντας ένα αιχμηρό αντικείμενο, πιθανότατα κατσαβίδι.
-
2 Νοεμβρίου 2017
Σάμος
Η ΕΛΑΣ δέχεται καταγγελία για επίθεση με καραμπίνα εναντίον δύο Ιρακινών προσφύγων στη Σάμο, ηλικίας 17 και 20 ετών. Η αστυνομία δεν προχωρά στη σύλληψη του ανθρώπου που αναγνωρίστηκε από τους πρόσφυγες ως δράστης, αλλά αντιθέτως συλλαμβάνει τα δύο θύματα ύστερα από μήνυση του άντρα, και σχηματίζει δικογραφία.
- 21 Νοεμβρίου 2017
-
22 Νοεμβρίου 2017
Λέσβος
Δημοσιογράφος η οποία καλύπτει την επιχείρηση της αστυνομίας να εκκενώσει την πλατεία Σαπφούς στη Λέσβο από τους πρόσφυγες που διαμαρτύρονταν εκεί, καταγγέλλει ύβρεις και προπηλακισμό από ακροδεξιούς εναντίον της. Oι προπηλακισμοί και οι απειλές επεκτάθηκαν σε αλληλέγγυους και πρόσφυγες.
Ξενοφοβία και ρατσισμός, οι τοξικές συνέπειες της “συμφωνίας” στις τοπικές κοινωνίες: το παράδειγμα της Χίου
Η βίαιη εφαρμογή της “συμφωνίας” μεταξύ ΕΕ- Τουρκίας με την οποία εγκλωβίστηκαν στη Χίο μέσα σε δύο μόλις ημέρες 1,500 πρόσφυγες, προκάλεσε αλυσιδωτές αντιδράσεις μέσα στους επόμενους μήνες. Σημαντικό μέρος της τοπικής κοινωνίας διολίσθησε σε ακραίες θέσεις. Αρκετοί οδηγήθηκαν ή επέλεξαν ρατσιστικής έμπνευσης συμπεριφορές και πράξεις. Βίαιες επιθέσεις σε καταυλισμούς προσφύγων, ρατσιστικά προγκρόμ, συμπλοκές με τα ΜΑΤ, επιθέσεις σε δημοσιογράφους και αλληλέγγυους πολίτες, επιθέσεις σε γραφεία ομάδων υποστήριξης προσφύγων ακόμη και πολιτοφυλακές είναι μόνο μερικά από όσα συνέβησαν για πρώτη φορά τα προηγούμενα δύο χρόνια στο νησί. Η εφαρμογή της «συμφωνίας» δηλητηρίασε την τοπική κοινωνία.
Πρώτα θύματα τοπικές ομάδες αλληλεγγύης στους πρόσφυγες με πολυετή δράση καθώς και μέλη τους που πολύ γρήγορα στοχοποιήθηκαν ως κύριοι υπεύθυνοι για την άφιξη, παραμονή και υποστήριξη των προσφύγων στα νησιά και δέχθηκαν επιθέσεις από ακραίες ομάδες. Στην συνέχεια, πρόσφυγες μέσα και έξω από τον καταυλισμό της Σούδας, με κορύφωση το ρατσιστικό πογκρόμ του Νοέμβρη 2016 που κατέληξε στον τραυματισμό προσφύγων και αλληλλέγυων. Μέχρι τώρα μόνο ένας από τους φερόμενους δράστες των επιθέσεων αυτών έχει βρεθεί ενώπιων της δικαιοσύνης.
Η μεγάλη ένταση των γεγονότων και η εφαρμογή της “συμφωνίας” με κάθε κόστος οδήγησε σε παλινωδίες και την Δημοτική Αρχή της Χίου. Από την απόφαση του Δήμου της Χίου να δανεισθεί 750.000 ευρώ για την αγορά του ακινήτου που στεγάζει το Hot spot («ΒΙΑΛ»)και την ενεργή συμμετοχή του στη διαχείριση του καταυλισμού της «Σούδας» μέσα σε ένα χρόνο, φθάσαμε στις πολλαπλές προσφυγές του Δημάρχου ενώπιον των δικαστηρίων με τις οποίες ζητά πλέον την έξωση του Υπουργείου από το Hot spot και την με κάθε τρόπο προσπάθεια αποτροπής της επέκτασης του.
Οι παλινωδίες του Υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής και του αρμόδιου Υπουργού, κυρίως όμως η σκληρή όψη της “συμφωνίας” ΕΕ-Τουρκίας η οποία επιβάλει τον γεωγραφικό περιορισμό και επομένως τον εγκλωβισμό των προσφύγων στο νησί, ανέτρεψαν τις ισορροπίες και προσφυγικές μνήμες των ίδιων των κατοίκων. Μέσα στο εκρηκτικό κλίμα των δύο χρόνων από την έναρξη εφαρμογής της “συμφωνίας”, η τοπική κοινωνία έχει μετατοπισθεί σε συντριπτικό βαθμό και αντιδρά ακόμη και στην ολιγοήμερη παραμονή προσφύγων και μεταναστών στο νησί. Σε πρόσφατη έρευνα (12/2017) της Καπα Research για το Βόρειο Αιγαίο, το προσφυγικό/μεταναστευτικό ιεραρχείται από τους κατοίκους ως το σημαντικότερο πρόβλημα για το σύνολο των νησιών του Β. Αιγαίου, σημαντικότερο και από την ανεργία ή την οικονομική κρίση. Δεν είναι άλλωστε τυχαίες μια σειρά από δημόσιες εκδηλώσεις του τοπικού πληθυσμού, όπως οι διαμαρτυρίες οπουδήποτε υπήρξε φήμη ίδρυσης Προαναχωρησιακού Κέντρου Κράτησης Αλλοδαπών (ΠΡΟ.ΚΕ.ΚΑ), οι πολυπληθείς συγκεντρώσεις στην κεντρική πλατεία της Χίου ή η επίσημη θέση του συνδέσμου ξενοδόχων να μη διαθέσουν ξενοδοχεία προς ενοικίαση για τους πρόσφυγες.
Δύο χρόνια μετά την έναρξη εφαρμογής της «συμφωνίας» και η Χίος – όπως και τα άλλα νησιά του ΒΑ Αιγαίου- μοιάζει να έχει χάσει ένα μέρος από τη ψυχή της και να αγωνιά για τη συνέχεια.
“Παρακολουθώντας από την πρώτη γραμμή, σχεδόν τέσσερα χρόνια τώρα, το προσφυγικό, διαπιστώνουμε μια μεταστροφή της κοινής γνώμης στη Χίο, σε θέσεις από αδιάφορες έως ρατσιστικές και ξενοφοβικές. Βέβαια, πρόκειται για την πρώτη εικόνα που εισπράττει κανείς κι αυτό γιατί έχουν σταδιακά κυριαρχήσει οι ξενοφοβικές αντιλήψεις στην πρώτη γραμμή είτε των μέσων ενημέρωσης, είτε των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, είτε σε μεμονωμένα τοπικού χαρακτήρα περιστατικά.
Η μεταστροφή και εν μέρει παγίωση αυτής της εικόνας πρώτης ανάγνωσης άρχισε να δημιουργείται σταδιακά μετά την θέση σε εφαρμογή της συμφωνίας Ευρωπαϊκής Ένωσης – Τουρκίας, με τον εγκλωβισμό χιλιάδων προσφύγων και μεταναστών στο νησί, με την επιδείνωση των συνθηκών διαβίωσης και κυρίως με την απουσία μιάς προοπτικής για τους εγκλωβισμένους.
Οι ευθύνες είναι πολλές από την κυβέρνηση και την Ευρωπαϊκή Ένωση, τον δήμο Χίου και τοπικούς φορείς, μέσα ενημέρωσης και βεβαίως την ίδια την κοινωνία, που από ενεργό μέρος θετικής αντιμετώπισης των συνεπειών του προσφυγικού εξελίχθηκε σε παθητικό αποδέκτη ξενοφοβικών αντιλήψεων και ρατσιστικών κραυγών. Και τις ευθύνες εδώ δεν τις έχουν μόνον όσοι φωνάζουν και μάλιστα πιο δυνατά, αλλά και όλοι οι άλλοι που στην καλύτερη περίπτωση τους ακούνε ή τους ανέχονται.”
Γιάννης Στεβής
Δημοσιογράφος – Διευθυντής ιστοσελίδας astraparis.gr
#StopTheToxicDeal
