«Μια κρίσιμη μέρα για την προστασία των προσφύγων στην Ευρώπη»
Αθήνα/Χίος/Φρανκφούρτη: Σήμερα το ανώτατο Ελληνικό διοικητικό Δικαστήριο θα συνεδριάσει για να εξετάσει εάν η Τουρκία είναι «ασφαλής πρώτη χώρα ασύλου», όπως θεωρείται από την Συμφωνία Ε.Ε. – Τουρκίας. Θα κρίνει την υπόθεση δύο Σύρων πολιτών των οποίων η αίτηση ασύλου έχει θεωρηθεί απαράδεκτη κατά την εξέταση σε πρώτο και δεύτερο βαθμό και εκ του λόγου αυτού κινδυνεύουν να απελαθούν στην Τουρκία. Οι υποθέσεις των δύο Σύρων ουδέποτε εξετάστηκαν επί της ουσίας. Αυτή είναι η δεύτερη συνεδρίαση στο Συμβούλιο της Επικρατείας γι’ αυτές τις προσφυγές. Προηγουμένως, το Δ΄ Τμήμα του Συμβουλίου της Επικρατείας αποφάσισε μετά από μια δημόσια συνεδρίαση στις 29 Νοεμβρίου 2016 να παραπέμψει την υπόθεση στην ολομέλεια δεδομένης της σοβαρότητας των νομικών θεμάτων που εγείρονται.
Η νομική ομάδα της «Υποστήριξης Προσφύγων στο Αιγαίο» (RSA)1 εκπροσωπεί έναν από τους δύο Σύρους. Η θέση της RSA είναι πως η Τουρκία δεν είναι μια «ασφαλής χώρα» και ότι οι αποκαλούμενες «Ανεξάρτητες Επιτροπές Προσφυγών» που θεώρησαν τις δύο αιτήσεις ως απαράδεκτες, είναι στην πραγματικότητα αντισυνταγματικές.
Μέχρι σήμερα κανένας πρόσφυγας από τη Συρία δεν έχει απελαθεί στην Τουρκία στη βάση ότι η Τουρκία είναι ασφαλής τρίτη χώρα. Επιστροφές στην Τουρκία έχουν αποτραπεί από τις προσπάθειες της νομικής ομάδας της RSA και άλλων οργανώσεων στην Ελλάδα. «Από την έναρξη της κυνικής συμφωνίας με τον Ερντογάν, η ομάδα της RSA εργάζεται με πάθος για την υποστήριξη των αιτούντων προστασία στην άσκηση των δικαιωμάτων τους, παρά την άδικη και παράνομη διαδικασία», δήλωσε ο Καρλ Κοπ, Διευθυντής Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της PRO ASYL.
Οι προηγούμενες Επιτροπές Προσφυγών έπαιξαν έναν σημαντικό ρόλο στην αποτροπή επιστροφής Σύρων προσφύγων, ανατρέποντας αποφάσεις πρώτου βαθμού που θεωρούσαν αιτήσεις ασύλου ως απαράδεκτες. Σε όλες, πλην τριών υποθέσεων, οι προηγούμενες Επιτροπές Προσφυγών κατέληξαν ότι η Τουρκία δεν είναι ασφαλής, δεδομένου ότι η χώρα δεν είναι εναρμονισμένη με τα διεθνή πρότυπα.
Τον Ιούνιο του 2016 η ελληνική κυβέρνηση αντικατέστησε τις αρμόδιες Επιτροπές Προσφυγών με τις νέες αποκαλούμενες «Ανεξάρτητες Επιτροπές Προσφυγών». Αυτή η αντικατάσταση καταγγέλθηκε από μέλη των καταργημένων Επιτροπών καθώς και από εκπροσώπους της κοινωνίας των πολιτών στην Ελλάδα, ως μια πολιτική παρέμβαση εναντίον της ανεξαρτησίας και της αντικειμενικότητας των διαδικασιών ασύλου.
Η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας αναφορικά με την συνταγματικότητα των νέων Επιτροπών και κατ’ επέκταση για το αν οι αποφάσεις τους που επιτρέπουν την απέλαση στην Τουρκία, θα ισχύσουν ή όχι, είναι κρίσιμη για την προστασία των προσφύγων στην Ευρώπη και για το μέλλον της βρώμικης Συμφωνίας Ε.Ε. – Τουρκίας.
1 H Υποστήριξη Προσφύγων στο Αιγαίο (RSA) είναι μια μη-κερδοσκοπική οργάνωση υποστήριξης των προσφύγων. Η ομάδα της RSA στην Αθήνα, τη Λέσβο και τη Χίο καταγράφει τις παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και προσφέρει νομική βοήθεια και κοινωνική υποστήριξη σε αιτούντες άσυλο και πρόσφυγες. Η RSA είναι ο συνεργάτης υλοποίησης του προγράμματος RSPA (Πρόγραμμα Υποστήριξης Προσφύγων στο Αιγαίο) του Ιδρύματος PRO ASYL.
