Η συστηματική επιβολή του μέτρου της διοικητικής κράτησης συνεχίζεται από τις ελληνικές αρχές εν μέσω της κλιμακούμενης πανδημίας του κορωνοϊού, παρά τις κατάφωρες ελλείψεις στην περίθαλψη των κρατουμένων και την πρόληψη υγειονομικών κινδύνων εντός των οκτώ προαναχωρησιακών κέντρων κράτησης (ΠΡΟ.ΚΕ.Κ.Α.) που λειτουργούν στην Ελλάδα.[1]
Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία που χορηγήθηκαν από το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη στο πλαίσιο του κοινοβουλευτικού ελέγχου, στα μέσα Δεκεμβρίου του 2020 2.447 άνθρωποι κρατούνταν σε ΠΡΟ.ΚΕ.Κ.Α., εκ των οποίων 877 στην Κόρινθο, 541 στην Αμυγδαλέζα, 380 στην Κω και 359 στο Παρανέστι Δράμας.
Ωστόσο, το σύνολο του ιατρικού προσωπικού της Ανώνυμης Εταιρείας Μονάδων Υγείας (ΑΕΜΥ), το οποίο δραστηριοποιείται στα κέντρα κράτησης, δεν υπερβαίνει τα 37 άτομα ανά την επικράτεια, εκ των οποίων 8 ιατροί, 2 ψυχίατροι, 24 νοσηλευτές και 3 επισκέπτες υγείας.
Από τα ανωτέρω στοιχεία συνάγεται ότι υπάρχει ένας μόνο ιατρός για 877 κρατούμενους στην Κόρινθο, ένας για 380 στην Κω και ένας για 359 στο Παρανέστι, ενώ σε κανένα από τα ΠΡΟ.ΚΕ.Κ.Α. εκτός Αττικής δεν δραστηριοποιείται ψυχίατρος.
Άκρως ανησυχητικές ελλείψεις παρατηρούνται και στη διασφάλιση της επικοινωνίας των κρατουμένων με το υγειονομικό προσωπικό, καθώς η ΑΕΜΥ απασχολεί μόνο 12 διερμηνείς για το σύνολο του πληθυσμού που κρατείται σε ΠΡΟ.ΚΕ.Κ.Α. Συγκεκριμένα, δεν παρέχεται διερμηνεία στο Παρανέστι, ενώ στα κέντρα της Κω και της Ξάνθης υπάρχει ένας μόνο διερμηνέας αντιστοίχως.
Παρά ταύτα, όπως έχει επισημάνει η RSA, στο πλαίσιο του δικαστικού ελέγχου της κράτησης μέσω της διαδικασίας των αντιρρήσεων,[2] δεν διεξάγεται επαρκής αξιολόγηση των ακατάλληλων συνθηκών διαβίωσης στα κέντρα κράτησης, με τους σχετικούς ισχυρισμούς των αντιλεγόντων να απορρίπτονται συνοπτικά ως αναπόδεικτοι και αβάσιμοι, χωρίς ειδική αιτιολογία, ή να μην εξετάζονται καθόλου από τους δικαστές. Πολλώ μάλλον υπό τις τρέχουσες συνθήκες της πανδημίας του κορωνοϊού, κρίνεται άκρως προβληματική η τάση των διοικητικών πρωτοδικείων είτε να απορρίπτουν ως αναπόδεικτους τους προβαλλόμενους από τους αντιλέγοντες λόγους για τον κινδύνο έκθεσης στον κορωνοϊό σε κέντρα κράτησης, δεδομένων των κατάφωρων ελλείψεων στην υγειονομική κάλυψη των ΠΡΟ.ΚΕ.Κ.Α. και της μόνιμης αδυναμίας των αρχών να λάβουν κατάλληλα μέτρα για την πρόληψη της πανδημίας, είτε να παραλείπουν πλήρως την εξέτασή τους.
Η συστηματική καταφυγή στο μέτρο της διοικητικής κράτησης όχι μόνο δεν επανεξετάζεται από τις αστυνομικές αρχές, ενόψει των υγειονομικών κινδύνων που επιφέρει η πανδημία του κορωνοϊού και (ενδεικτικά στην περίπτωση της Κω) της έλλειψης προοπτικής απομάκρυνσης προς την Τουρκία λόγω της αναστολής των επανεισδοχών βάσει της Κοινής Δήλωσης ΕΕ-Τουρκίας για αόριστο χρονικό διάστημα, αλλά εντείνεται με την εμφάνιση νέων προβληματικών πρακτικών, όπως η στερούμενη νομικού ερείσματος κράτηση δικαιούχων διεθνούς προστασίας, κατ’επίκληση λόγων δημόσιας τάξης.